Τόνι Σαβέβσκι
Τόνι Σαβέβσκι (Toni Savevski) – (1988/2001)
Ο σκοπιανός μέσος αποτέλεσε έναν από τους καλύτερους ξένους ποδοσφαιριστές στην ιστορία της ΑΕΚ. Σε συνδυασμό αγωνιστικής αξίας και διάρκειας προσφοράς θεωρείται από την συντριπτική πλειοψηφία των φίλων του “δικεφάλου” ο καλύτερος ξένος ποδοσφαιριστής στην ιστορία του συλλόγου. Επίσης είναι ένας άνθρωπος που εκτιμήθηκε πάρα πολύ για τον χαρακτήρα του και το ήθος του.
Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1963 και αρχικά αγωνίστηκε στην ομάδα της γενέτειρας πόλης του, την Πέλιστερ Μπιτόλα. Στα 17 του χρόνια μετακινήθηκε στην Βαρντάρ Σκοπίων με την οποία μάλιστα κατέκτησε το πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας του 1987.
Τον Δεκέμβριο του 1988 ο Ντούσαν Μπάγεβιτς τον πρότεινε στον Στράτο Γιδόπουλο, ο οποίος τον έφερε στην ΑΕΚ. Σίγουρα κανείς από τους δύο δεν θα περίμενε το μέγεθος της επιτυχίας (όπως αποδείχτηκε στην συνέχεια) αυτής της μεταγραφής. Αγωνιζόμενος στον χώρο του κέντρου (κυρίως αριστερά) ο Τόνι Σαβέβσκι έδειξε από τα πρώτα δείγματα γραφής την τεράστια ποιότητά του και άφησε υποσχέσεις ότι μπορεί να εξελιχθεί σε μεταγραφή – “λαβράκι”, αφού μέχρι τότε δεν ήταν πολύ γνωστός στο ευρύ ποδοσφαιρικό κοινό.
Πράγματι, μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ο Σαβέβσκι εξελίχτηκε σε έναν από τους μονίμως ποιοτικότερους παίκτες της ομάδας και απότέλεσε μαζί με τον Στέλιο Μανωλά τους μόνιμους στυλοβάτες-ηγέτες της μεγάλης ΑΕΚ της δεκαετίας του ’90. Εξαιρετική τεχνική, διαρκές τρέξιμο, εργατικότητα, ομαδικότητα και αλτρουισμός στο παιχνίδι του, καταπληκτικό αριστερό πόδι (πάσες, γεμίσματα, σέντρες, σουτ, στημένες φάσεις), συνεχείς πρωτοβουλίες, συνεισφορά ακόμα και στο ανασταλτικό κομμάτι και κυρίως ιδιαίτερα “εγκεφαλικό” παιχνίδι ήταν τα στοιχεία αυτού του καταπληκτικού ποδοσφαιριστή. Ιδιαίτερα χαμηλών τόνων σαν χαρακτήρας (χαρακτηριστικό το γεγονός ότι πολλά από τα γκολ που σημείωνε δεν τα πανηγύριζε καν αλλά παρέμενε με σκυμμένο το κεφάλι ή ότι πολλές φορές προτιμούσε να “σερβίρει” γκολ σε συμπαίκτες του παρά να σουτάρει ο ίδιος παρότι ήταν σε ιδιαίτερα ευνοική θέση για γκολ), δεν “έχτισε” την σχέση του με την εξέδρα στηριζόμενος σε “φθηνούς” λαικισμούς, αλλά στηρίχθηκε καθαρά στην αγωνιστική του παρουσία και την εξωαγωνιστική του συμπεριφορά (που εκτιμήθηκε δεόντως). Σε εποχές που ο Ολυμπιακός προσπαθούσε να “αρπάξει” από την ΑΕΚ ό,τι καλύτερο διέθετε στο ρόστερ της, ο Σαβέβσκι παρέμενε χωρίς δεύτερη κουβέντα πιστός στην ομάδα που του έδωσε την ευκαιρία να αναδειχθεί και να μεγαλουργήσει.
Συνολικά με την φανέλα της “Ένωσης” (και μονίμως με το αγαπημένο του νούμερο 8 στην πλάτη) είχε 356 συμμετοχές με 51 γκολ για το πρωτάθλημα. Είχε σχεδόν σε όλη την διάρκεια της πορείας του σταθερά υψηλή απόδοση και ήταν κυριολεκτικά αμέτρητες οι ασίστ που έβγαλε σε συμπαίκτες του. Αν ανατρέξει κανείς στα βίντεο των γκολ που πέτυχαν σημαντικοί σκόρερ της ΑΕΚ κατά την δεκαετία του ’90 (Μπατίστα, Δημητριάδης, Αλεξανδρής, Κωστής, Νικολαίδης) θα δει ότι πάρα πολλά από αυτά προήλθαν από ασίστ του Τόνι Σαβέβσκι. Πέτυχε και κάποια πολύ σημαντικά γκολ, με σημαντικότερο όλων αυτό εναντίον της Γκλάσγκοου Ρέηντζερς στην Γλασκώβη, για τα προκριματικά των ομίλων του Champions League το καλοκαίρι του 1994 (νίκη της ΑΕΚ με 0-1 που “σφράγισε” την πρόκριση στους ομίλους). Με την ΑΕΚ ο Σαβέβσκι κατέκτησε 4 πρωταθλήματα (1989,1992,1993,1994), 3 κύπελλα (1996,1997,2000), 2 Super Cup (1989,1996) κι 1 League Cup (1990). Στην καριέρα του είχε και 2 συμμετοχές με την εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας και 9 συμμετοχές με την εθνική ομάδα των Σκοπίων.
Πέραν της αγωνιστικής του παρουσίας όμως, εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από το σύνολο των φίλων του ελληνικού ποδοσφαίρου για τον “αδαμάντινο” χαρακτήρα του κι εκτός των τεσσάρων γραμμών των γηπέδων. Σε εποχές που το “σκοπιανό” ζήτημα ήταν στα “φόρτε” του, δεν τοποθετήθηκε ποτέ πάνω στο θέμα εκμεταλλευόμενος το “βήμα” που του έδινε η δημοτικότητά του στα ελληνικά γήπεδα. Αντιθέτως θεωρούσε την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα του και μάλιστα έμαθε να μιλάει άπταιστα ελληνικά (όπως έλεγαν οι συμπαίκτες του διάβαζε μέχρι και Καζαντζάκη στις πτήσεις της ομάδας).
Κάποιες δηλώσεις αντιπάλων παικτών της εποχής, η αναγνώριση στην τεράστια αξία του:
Καραπιάλης: «Ό,τι καλύτερο πέρασε σε άνθρωπο και ποδοσφαιριστή στην Ελλάδα από ξένο ποδοσφαιριστή»…
Σαραβάκος: «Ήθος, επαγγελματικότητα και παράδειγμα για κάθε ποδοσφαιριστή. Προσωπικά γνωρίζω ότι στον Παναθηναϊκό όλοι τον σέβονταν και τον εκτιμούσαν».
Βαζέχα: «Σούπερ επαγγελματίας: Προπόνηση, οικογένεια, σπίτι. Η ζωή που έπρεπε να κάνει κάθε επαγγελματίας».
Ο Τόνι Σαβέβσκι είναι ο τρίτος ξένος σε συμμετοχές στην ιστορία του ελληνικού πρωταθλήματος (πίσω από τους Βαζέχα και Τζόρτζεβιτς) και θεωρείται ένας από τους παίκτες – “σημαίες” κι ενας από τους πιο αγαπητούς ποδοσφαιριστές στην ιστορία του συλλόγου της ΑΕΚ. Σταμάτησε το ποδόσφαιρο με την κιτρινόμαυρη φανέλα τον Γενάρη του 2001 και μέσα σε λίγες μέρες έγινε προπονητής της ομάδας (ως “δίδυμο” με τον ‘Εγκεν Γκεραρντ), θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το τέλος της σεζόν. Στην συνέχεια εξακολούθησε να ασχολείται με την προπονητική και το ποδόσφαιρο και μάλιστα από το 2004 έως το 2012 ήταν τεχνικός διευθυντής στην ομάδα νέων της ΑΕΚ.
Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1963 και αρχικά αγωνίστηκε στην ομάδα της γενέτειρας πόλης του, την Πέλιστερ Μπιτόλα. Στα 17 του χρόνια μετακινήθηκε στην Βαρντάρ Σκοπίων με την οποία μάλιστα κατέκτησε το πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας του 1987.
Τον Δεκέμβριο του 1988 ο Ντούσαν Μπάγεβιτς τον πρότεινε στον Στράτο Γιδόπουλο, ο οποίος τον έφερε στην ΑΕΚ. Σίγουρα κανείς από τους δύο δεν θα περίμενε το μέγεθος της επιτυχίας (όπως αποδείχτηκε στην συνέχεια) αυτής της μεταγραφής. Αγωνιζόμενος στον χώρο του κέντρου (κυρίως αριστερά) ο Τόνι Σαβέβσκι έδειξε από τα πρώτα δείγματα γραφής την τεράστια ποιότητά του και άφησε υποσχέσεις ότι μπορεί να εξελιχθεί σε μεταγραφή – “λαβράκι”, αφού μέχρι τότε δεν ήταν πολύ γνωστός στο ευρύ ποδοσφαιρικό κοινό.
Πράγματι, μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα ο Σαβέβσκι εξελίχτηκε σε έναν από τους μονίμως ποιοτικότερους παίκτες της ομάδας και απότέλεσε μαζί με τον Στέλιο Μανωλά τους μόνιμους στυλοβάτες-ηγέτες της μεγάλης ΑΕΚ της δεκαετίας του ’90. Εξαιρετική τεχνική, διαρκές τρέξιμο, εργατικότητα, ομαδικότητα και αλτρουισμός στο παιχνίδι του, καταπληκτικό αριστερό πόδι (πάσες, γεμίσματα, σέντρες, σουτ, στημένες φάσεις), συνεχείς πρωτοβουλίες, συνεισφορά ακόμα και στο ανασταλτικό κομμάτι και κυρίως ιδιαίτερα “εγκεφαλικό” παιχνίδι ήταν τα στοιχεία αυτού του καταπληκτικού ποδοσφαιριστή. Ιδιαίτερα χαμηλών τόνων σαν χαρακτήρας (χαρακτηριστικό το γεγονός ότι πολλά από τα γκολ που σημείωνε δεν τα πανηγύριζε καν αλλά παρέμενε με σκυμμένο το κεφάλι ή ότι πολλές φορές προτιμούσε να “σερβίρει” γκολ σε συμπαίκτες του παρά να σουτάρει ο ίδιος παρότι ήταν σε ιδιαίτερα ευνοική θέση για γκολ), δεν “έχτισε” την σχέση του με την εξέδρα στηριζόμενος σε “φθηνούς” λαικισμούς, αλλά στηρίχθηκε καθαρά στην αγωνιστική του παρουσία και την εξωαγωνιστική του συμπεριφορά (που εκτιμήθηκε δεόντως). Σε εποχές που ο Ολυμπιακός προσπαθούσε να “αρπάξει” από την ΑΕΚ ό,τι καλύτερο διέθετε στο ρόστερ της, ο Σαβέβσκι παρέμενε χωρίς δεύτερη κουβέντα πιστός στην ομάδα που του έδωσε την ευκαιρία να αναδειχθεί και να μεγαλουργήσει.
Συνολικά με την φανέλα της “Ένωσης” (και μονίμως με το αγαπημένο του νούμερο 8 στην πλάτη) είχε 356 συμμετοχές με 51 γκολ για το πρωτάθλημα. Είχε σχεδόν σε όλη την διάρκεια της πορείας του σταθερά υψηλή απόδοση και ήταν κυριολεκτικά αμέτρητες οι ασίστ που έβγαλε σε συμπαίκτες του. Αν ανατρέξει κανείς στα βίντεο των γκολ που πέτυχαν σημαντικοί σκόρερ της ΑΕΚ κατά την δεκαετία του ’90 (Μπατίστα, Δημητριάδης, Αλεξανδρής, Κωστής, Νικολαίδης) θα δει ότι πάρα πολλά από αυτά προήλθαν από ασίστ του Τόνι Σαβέβσκι. Πέτυχε και κάποια πολύ σημαντικά γκολ, με σημαντικότερο όλων αυτό εναντίον της Γκλάσγκοου Ρέηντζερς στην Γλασκώβη, για τα προκριματικά των ομίλων του Champions League το καλοκαίρι του 1994 (νίκη της ΑΕΚ με 0-1 που “σφράγισε” την πρόκριση στους ομίλους). Με την ΑΕΚ ο Σαβέβσκι κατέκτησε 4 πρωταθλήματα (1989,1992,1993,1994), 3 κύπελλα (1996,1997,2000), 2 Super Cup (1989,1996) κι 1 League Cup (1990). Στην καριέρα του είχε και 2 συμμετοχές με την εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας και 9 συμμετοχές με την εθνική ομάδα των Σκοπίων.
Πέραν της αγωνιστικής του παρουσίας όμως, εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από το σύνολο των φίλων του ελληνικού ποδοσφαίρου για τον “αδαμάντινο” χαρακτήρα του κι εκτός των τεσσάρων γραμμών των γηπέδων. Σε εποχές που το “σκοπιανό” ζήτημα ήταν στα “φόρτε” του, δεν τοποθετήθηκε ποτέ πάνω στο θέμα εκμεταλλευόμενος το “βήμα” που του έδινε η δημοτικότητά του στα ελληνικά γήπεδα. Αντιθέτως θεωρούσε την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα του και μάλιστα έμαθε να μιλάει άπταιστα ελληνικά (όπως έλεγαν οι συμπαίκτες του διάβαζε μέχρι και Καζαντζάκη στις πτήσεις της ομάδας).
Κάποιες δηλώσεις αντιπάλων παικτών της εποχής, η αναγνώριση στην τεράστια αξία του:
Καραπιάλης: «Ό,τι καλύτερο πέρασε σε άνθρωπο και ποδοσφαιριστή στην Ελλάδα από ξένο ποδοσφαιριστή»…
Σαραβάκος: «Ήθος, επαγγελματικότητα και παράδειγμα για κάθε ποδοσφαιριστή. Προσωπικά γνωρίζω ότι στον Παναθηναϊκό όλοι τον σέβονταν και τον εκτιμούσαν».
Βαζέχα: «Σούπερ επαγγελματίας: Προπόνηση, οικογένεια, σπίτι. Η ζωή που έπρεπε να κάνει κάθε επαγγελματίας».
Ο Τόνι Σαβέβσκι είναι ο τρίτος ξένος σε συμμετοχές στην ιστορία του ελληνικού πρωταθλήματος (πίσω από τους Βαζέχα και Τζόρτζεβιτς) και θεωρείται ένας από τους παίκτες – “σημαίες” κι ενας από τους πιο αγαπητούς ποδοσφαιριστές στην ιστορία του συλλόγου της ΑΕΚ. Σταμάτησε το ποδόσφαιρο με την κιτρινόμαυρη φανέλα τον Γενάρη του 2001 και μέσα σε λίγες μέρες έγινε προπονητής της ομάδας (ως “δίδυμο” με τον ‘Εγκεν Γκεραρντ), θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το τέλος της σεζόν. Στην συνέχεια εξακολούθησε να ασχολείται με την προπονητική και το ποδόσφαιρο και μάλιστα από το 2004 έως το 2012 ήταν τεχνικός διευθυντής στην ομάδα νέων της ΑΕΚ.
Τον Ιούνιο του 2016 ο Τόνι Σαβέβσκι επέστρεψε στην ΑΕΚ σε ρόλο αρχισκάουτ των ακαδημιών της ομάδας.
Video: https://www.youtube.com/watch?v=NWKZ…layer_embedded, https://www.youtube.com/watch?v=RpFH…layer_embedded