Ζλάτκο Τσαϊκόφσκυ
Ζλάτκο Τσαϊκόφσκυ (Zlatko Čajkovski) – (1977/1978, Ιανουάριος 1982 / Ιανουάριος 1983)
Τα πρώτα του βήματα – Ο ποδοσφαιριστής
Γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1923 στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας,του τότε βασιλείου της Γιουγκολαβίας.
Σε ηλικία 12 ετών γράφτηκε στη δύναμη της τοπικής ομάδας Χάσκ και το 1944 μεταγράφηκε στην Παρτιζάν στην οποία παρέμεινε σχεδόν 10 χρόνια και κατέκτησε με αυτην δύο πρωταθλήματα και τρία κύπελλα Γιουγκοσλαβίας.
Το 1955-58 αγωνίστηκε στη γερμανική Κολωνία και ταυτόχρονα φοίτησε στην Ανώτατη Σχολή προπονητών.
Στη δύση της καριέρας του έπαιξε για μία διετία στην ισραηλινή Χαποέλ Χάϊφα κάνοντας ταυτόχρονα και τον προπονητή με την οποία τερμάτισε στη 2η και 3η θέση αντίστοιχα.
Αγωνίστηκε 57 φορές με την εθνική Γιουγκοσλαβίας, συμμετέχοντας στα παγκόσμια κύπελλα του 1950 και του 1954 και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στους ολυμπιακούς αγώνες του 1948 και 1952.
Το 1953 έπαιξε με τη Μικτή Ευρώπης εναντίον της Αγγλίας σε έναν αγώνα που ήρθε ισόπαλος με 4-4.
Aγωνιζόταν ως κεντρικός αμυντικός μέσος -ενίοτε και στα πλάγια- ενώ θεωρούταν ευφυής ποδοσφαιριστής,με μεγάλες τεχνικές αρετές,άριστη φυσική κατάσταση,φοβερή μαχητικότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ψευδώνυμο “Τσίκ”,προέκυψε απο τα μαθητικά του χρόνια.Οι συμμαθητές του επειδή τους κούραζε να προφέρουν ολόκληρο το όνομα του,τον φώναζαν Τσίκ,πιθανώς και εξαιτίας του ότι ήταν κοντός.
Απεβίωσε στο Μόναχο στις 27 Ιουλίου 1998.
Προπονητική θητεία
Το 1960 ο Τσαϊκόφσκυ ανέλαβε την τεχνική ηγεσίας της Ουτρέχτης.
Η ολλανδική ομάδα ηταν 16η ανάμεσα σε 18 ομάδες και υποψήφια για υποβιβασμό.
Σε διάστημα όμως έξι μηνών αναρριχήθηκε στη βαθμολογία τερματίζοντας στην 4η θέση.
Κολωνία 1961-63
Έχοντας ήδη δείξει καλά στοιχεία και ενώ προυπήρξε ποδοσφαιριστής της,ο Τσαϊκόφσκυ αναλαμβάνει το 1961 την Κολωνία.
Την πρώτη χρονιά η γερμανική ομάδα κατακτά τον πρωταθληματικό τίτλο και τη δεύτερη χρονιά τερματίζει στη 2η θέση ενώ προωθούνται νεαροί ποδοσφαιριστές που αργότερα έγραψαν μεγάλη ιστορία στο γερμανικό και διεθνές ποδόσφαιρο,όπως ο Βόλφγκανγκ Όβερατ και ο Ντίτερ Μίλερ.
Το καλοκαίρι του 1963 ο πρόεδρος της ομάδας βλέποντας τα πολύ καλά αποτελέσματα του πρότεινε 5ετές συμβόλαιο συνεργασίας ενώ συγχρόνως τον ήθελαν ομάδες όπως η Φέγενορντ.Εκείνος όμως τελικώς αποχώρησε.
Το 1964 έχασε για έναν βαθμό την άνοδο στη Μπουντεσλίγκα.
Την επόμενη χρονιά ωστόσο και κατόπιν ανανέωσης ανέβηκε στη Μπουντεσλίγκα και το 1966 ως νεοφώτιστη στη κατηγορία τερμάτισε τρίτη και κατέκτησε το κύπελλο Γερμανίας.
Το 1967 κατέκτησε ξανά το κύπελλο Γερμανίας και πέτυχε μία μεγάλη διεθνή διάκριση καθώς κατέκτησε το κύπελλο Κυπελλούχων.
Οι διακρίσεις στηρίχθηκαν σε αρκετούς νέους ποδοσφαιριστές που τα επόμενα χρόνια έμελλε να πρωταγωνιστήσουν για τα καλά στο γερμανικό και διεθνές ποδόσφαιρο.
Αθλητές όπως οι Μπεκενμπάουερ,Μύλλερ,Ζεπ Μάγιερ,Ρότ κ.ά. αναδείχθηκαν υπο τον οραματιστή Τσαϊκόφσκυ και η Μπάγερν επανέκαμψε δυναμικά με τη δική του στιβαρή καθοδήγηση.
Το 1968 αποχώρησε απο τον γερμανικό σύλλογο ίσως και εξαιτίας διάστασης απόψεων με τη διοίκηση.
Ανόβερο 1968-69
Επόμενη ομάδα που ανέλαβε ήταν το Ανόβερο με το οποίο τερματίζει στην 11 θέση του πρωταθλήματος
Kίκερς Όφενμπαχ
Τον Ιανουάριο του 1970 ηγείται των Κίκερς που είναι ομάδα Β’κατηγορίας και τους ανεβάζει στη Μπουντεσλίγκα.Τον Ιούλιο του 1970 αποχωρεί απο το σύλλογο.
Διναμό Ζάγκρεμπ 1970-71
Το καλοκαίρι του 1970 επιστρέφει στην πατρίδα του και αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία της Δυναμό Ζάγκεμπ με την οποία κατακτά την τρίτη θέση του πρωταθλήματος και εξασφαλίζει έτσι τη συμμετοχή της ομάδας στο κύπελλο Ουέφα.
Την ίδια χρονιά φτάνει μέχρι τα ημιτελικά του κυπέλλου Γιουγκοσλαβίας.
Νυρεμβέργη 1971-73
Στα μέσα του 1971 εργάζεται στη Νυρεμβέργη, ομάδα Β’ κατηγορίας της Γερμανίας που κινδύνευε να υποβιβαστεί.
Τους κράτησε στην κατηγορία και την επόμενη χρονιά έφτασε στην 5η θέση της βαθμολογίας.
Κολωνία 1973-75
To 1973 επιστρέφει στην Κολωνία στην οποία μένει επί μία διετία και η ομάδα τερματίζει 5η και τις δύο φορές,εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή της στο κύπελλο Ουέφα.
To 1975 η Κολωνία φθάνει στα ημιτελικά του κυπέλλου Ουέφα και εκεί αποκλείεται απο τη Γκλάντμπαχ
Κίκερς Όφενμπαχ 1976
Επιστρέφει στην Κίκερς Όφενμπαχ που είναι ομάδα Β΄κατηγορίας της Γερμανίας και την διατηρεί στην πρώτη θέση της βαθμολογίας μέχρι που έρχεται σε ρήξη με τον πρόεδρο της ομάδας διότι ο τελευταίος του έκανε παρατήρηση ότι μίλησε αυστηρά στους ποδοσφαιριστές οπότε και αποχώρησε.
Το φθινόπωρο του 1977 ο Φράντισεκ Φάντρονκ διαφωνεί με το Μπάρλο και αποχωρεί. Αναζητείται η διάδοχη κατάσταση που θα προσδώσει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και θα οδηγήσει στον πολυπόθητο πρωταθληματικό τίτλο,τον οποίο η ΑΕΚ επί τρία έτη διεκδικούσε με μεγάλες αξιώσεις αλλα δεν τον κατακτούσε.
Έτσι,προσλαμβάνεται ο Ζλάτκο Τσαϊκόφσκυ ως ο κατάλληλος άνθρωπος για αυτο το σκοπό.
Και όντως,δίνει στην ΑΕΚ μεγάλη επιθετική πνοή,ωθεί τους ποδοσφαιριστές στο να ξεδιπλώσουν τις αρετές τους και τους δημιουργεί μεγάλη αυτοπεποίθηση.
Ανάμεσα στα άλλα προσδοκούσε απο τους ποδοσφαιριστές τις απέριττες ενέργειες και συνδυασμούς μεταξύ τους,τα πολλά σούτ ιδίως απο τους μέσους και απο τους ακραίους επιθετικούς να σεντράρουν στη κίνηση.
Φρόντιζε να είναι φιλικός μαζί τους και οι προπονήσεις να μην είναι μονότονες και δυσάρεστες.
Η ΑΕΚ ακατάπαυστη φτάνει θριαμβευτικά στο ντάμπλ σημειώνοντας μόνο μία ήττα στην τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος με τον Άρη.
Το καλοκαίρι του 1978 και η ΑΕΚ προτίθεται να ανανεώσει την συνεργασία της με Τσαϊκόφσκυ,ωστόσο εκείνος αν και ευχαριστημένος απο την Ελλάδα και την ΑΕΚ,για οικογενειακούς και επαγγελματικούς λόγους συμφωνεί με τη Ζυρίχη ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στο Μόναχο.
Την περίοδο 1978-80 αναλαμβάνει τη τεχνική ηγεσία της Ζυρίχης.Την πρώτη χρονιά την οδηγεί στην 2η θέση που αποτελεί βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Στο δεύτερο έτος οι επιδόσεις της Ζυρίχης δεν είναι καλές και ο Τσαϊκόφσκυ αποχωρεί απο την ομάδα τον Μάρτιο του 1980.Γκρένχεν 1980-81
Το 1980 προπονεί την Γκρένχεν,ομάδα Β’κατηγορίας του ελβετικού πρωταθλήματος και το τέλος της διοργάνωσης την βρίσκει στην 9η θέση του βαθμολογικού πίνακα.
Γκράτσερ 1981-82
Το 1981 διαδέχεται στον πάγκο της Γκράτσερ τον Βέντσελ Χάλαμα αλλα μετά απο τρείς μήνες απομακρύνεται.
Επιστροφή στην Ελλάδα-Τέλος προπονητικής σταδιοδρομίας
Η ΑΕΚ βελτιώνεται και στο τέλος του πρωταθλήματος εξασφαλίζει τη συμμετοχή της στο κύπελλο Ουέφα του επόμενου έτους.
Την ερχόμενη αγωνιστική περίοδο η ΑΕΚ ξεκινάει καλά το πρωτάθλημα.Όμως υπήρχαν κλυδωνισμοί στις σχέσεις του Τσαϊκόφσκυ με ορισμένους ποδοσφαιριστές ενώ και η διοίκηση ήταν προβληματισμένη απο αρκετά ζητήματα όπως τη δουλειά στον τομέα της φυσικής κατάστασης.
Στα μέσα της περιόδου και μετά απο μία ήττα με τον ΟΦΗ στη Νέα Φιλαδέλφεια με 2-3 και ενώ η ΑΕΚ προηγείτο με 2-0,ο Τσαϊκόφσκυ θα απολυθεί.
Ωστόσο εκείνη τη χρονική περίοδο η ΑΕΚ είναι μόλις 1 βαθμό πίσω απο τον πρώτο Ολυμπιακό και έχει 8 νίκες,2 ισοπαλίες και 3 ήττες.
Αξίζει δε να τονιστεί ότι λίγες μέρες μετά σε φιλικό αγώνα με την Άιντραχτ ο κόσμος χειροκροτεί τον Τσαϊκόφσκυ και αντιτίθεται στην επιλογή της διοίκησης για απομάκρυνση του.Απόλλωνας Καλαμαριάς-Νοέμβριος 1983-Ιανουάριος 1984
Ο Τσαϊκόσφκυ κάθισε στον πάγκο του Απόλλωνα Καλαμαριάς απο την 10η μέχρι και την 18η αγωνιστική επιτυγχάνοντας μόλις μία νίκη και έτσι υπέβαλλε την παραίτηση του και ταυτόχρονα σταμάτησε την μεγάλη προπονητική του σταδιοδρομία.Απεβίωσε στις 27 Ιουλίου 1998 στο Μόναχο από επιπλοκές που παρουσίασε λόγω διαβήτη.Σκέψεις και ιδέες του Τσαϊκόφσκυ
Ο Τσαΐκόφσκυ απο τη μικρή του ηλικία αγαπούσε ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο απο μικρός και αφιέρωνε ολόκληρες ώρες.Έλεγε χαρακτηριστικά ότι έδωσε στο ποδόσφαιρο ποτάμια ιδρώτα.
Ό,τι ζητούσε ο προπονητής ήθελε να το κάνει καλύτερα,ενώ θεωρούσε ότι η προπόνηση είναι “βουνό” και ο αγώνας “πεδιάδα”.
Για τους έλληνες ποδοσφαιριστές είχε θετική γνώμη,τους αναγνώριζε αρετές,ωστόσο εκτιμούσε ότι τους έλειπε το ομαδικό πνεύμα.
Κατα τη γνώμη του,σκέπτονταν σχετικά αργά το πού,πότε και σε ποιόν θα δώσουν την μπάλα και οι περισσότεροι έκαναν ένα μέτρο παραπάνω απο το κανονικό με τη μπάλα ενώ ελάχιστα ήξεραν να κινηθούν χωρίς αυτήν και συμπλήρωνε ότι το ποδόσφαιρο δεν χρειάζεται παίκτες-θεατές αλλα παίκτες-συνεργάτες.
Απαιτούνταν λοιπόν ευστροφία,αδιάκοπη κινητικότητα και ταχύτητα ενώ πίστευε ότι είναι επιβεβλημένο να τσακίσουν οι έλληνες ποδοσφαιριστές την εγωπάθεια.
Θεωρούσε πως όλοι πρέπει να αμύνονται και όλοι να επιτίθενται ενώ μνημόνευε την άποψη του πρώτου του προπονητή Σπίτς σύμφωνα με την οποία μεγάλος ποδοσφαιριστής είναι εκείνος που κινείται στον ελεύθερο χώρο όταν η ομάδα του έχει την μπάλα και δεν αφήνει ελεύθερο αντίπαλο όταν την χάνει.
Τόνιζε ότι το πόδοσφαιρο δεν πρόκειται ποτέ να πεθάνει.
